Το κάστρο σύμφωνα με τις απόψεις των Σ. Κουγέα, Α. Ορλάνδου, Ι. Σφηκόπουλου και Τ. Γριτσόπουλου χρονολογείται στα οχυρωματικά έργα της Φραγκοβυζαντινής περιόδου (13ος-14ος αιώνας). Είναι αποτέλεσμα αναγκών που δημιουργήθηκαν από την αδιάκοπη σύγκρουση μεταξύ Φράγκων, Ελλήνων, Βενετών και Οθωμανών και συνδέεται άμεσα με την αμυντική οργάνωση.

Την περίοδο 1360-1375, όπως αναφέρεται στην κτητορική επιγραφή του καθολικού της μονής του Αγίου Γεωργίου, φρούραρχος ήταν ο Γεώργιος Πελεκάσης.

Μετά την πτώση του Δεσποτάτου του Μορέως στους Οθωμανούς, το 1460, γραπτή μνεία για το Λογκανίκο γίνεται στο βενετικό χρονικό του Stefano Magno (1500-1572), από την οποία προκύπτει η πληροφορία ότι το 1463 το κάστρο βρίσκεται στα χέρια των Βενετών.

Επίσης, στις αναφορές του Βενετού στρατιωτικού τοποτηρητή I. Barbarigo για τα έτη (1465-1466), κατά τη διάρκεια του Α΄ Βενετoτουρκικού πολέμου (1463-1479), όπου το κάστρο επισκευάζεται από τους Βενετούς το καλοκαίρι του 1465.

Κατά τη διάρκεια των δύο εκστρατειών του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄(1458, 1460) στη Λακωνία, την παράδοση του Μυστρά και στις αρχές του Α΄ Βενετοτουρκικού πολέμου (1463-1479) σύμφωνα με τον ιστορικό Α. Βακαλόπουλο «στον Ταΰγετο μαρτυρείται πραγματική συσσώρευση πληθυσμών από το 1461». Το Σεπτέμβριο του 1465 «ο Ομέρ μπέης, επικεφαλής οθωμανικών στρατευμάτων, που έφθασε ως το μεγάλο τείχος των βουνών της Μάνης εμπρός στο κάστρο Λογκανίκο, δεν τόλμησε να προχωρήσει παραπέρα και να ανηφορήσει προς τα γύρω από αυτό χωριά και καταφύγια… Εκεί πάνω κατέφυγαν και πολλές οικογένειες ευγενών, Ελλήνων και εξελληνισμένων Φράγκων, όπως οι απόγονοι της οικογένειας των Μεδίκων της Αθήνας. Εκεί ακόμη βρήκαν άσυλο και πολλοί Αρβανιτόβλαχοι έποικοι της Πελοποννήσου που συγχωνεύτηκαν με τους παλαιότερους κατοίκους» . Όλοι τους ανθίστανται κατά της τουρκικής κυριαρχίας . Για τη στάση τους αυτή ο τότε στρατιωτικός διοικητής των Ενετών I. Barbarigo τους απέστειλε τρόφιμα, στρατιωτική ενίσχυση και επιμελήθηκε της επισκευής των φρουρίων.

Διοικητής του κάστρου ήταν τότε ο Ιωάννης Γαβαλάς.

Oι Οθωμανοί πολιορκούν το κάστρο, χωρίς όμως επιτυχία. Τους πολιορκημένους συνδράμει ο στρατηγός των Βενετών Σιγισμούνδος Μαλατέστα, ο οποίος προσπάθησε να επιτύχει τουλάχιστον την έξοδο των γυναικόπαιδων. Λόγω όμως των ολίγων δυνάμεων που διέθετε, δεν τόλμησε να χτυπήσει τους Τούρκους. Αργότερα επανελθών μετά μεγαλυτέρων δυνάμεων εξ εντοπίων και Ενετών της Μεθώνης και πάλι απέτυχε ν` ανακουφίσει τους πολιορκημένους. (Σάθας) Κατά τη διάρκεια όμως της πολιορκίας του κάστρου, τα οθωμανικά στρατεύματα πυρπολούν τις οικίες της κώμης και οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν. Οι Οθωμανοί έλυσαν την πολιορκία, καταστρέφοντας όμως τον οικισμό και παίρνοντας μαζί τους ως ομήρους δέκα γιους προκρίτων του Λογκανίκου.

Από τις εκθέσεις του Βενετού Προνοητή της Πελοποννήσου I. Barbarigo , πληροφορούμαστε ότι ζητείται από τη «Γαληνοτάτη Δημοκρατία», οικονομική βοήθεια για την επανεγκατάσταση 200 Λογκανικιωτών στην κατεστραμένη πολίχνη, και την πρόσληψη 50 ακόμη κατοίκων ως stradioti της Βενετίας υπό τη διοίκηση του Ιωάννου Γαβαλά που του δίνεται το αξίωμα του φρουράρχου του Λογκανίκου.

Το κάστρο κατέχεται από τους Βενετούς ως το τέλος του πολέμου και αναφέρεται το 1471 στον τελευταίο χωρογραφικό πίνακα (8ος α/α 57).

Το κάστρο και η κώμη έως τον 19ο αιώνα αναφέρονται τόσο στην έντυπη χαρτογραφία (16ο-19ο αιώνα) όσο και από περιηγητές. Συγκεκριμένα στα τέλη του καλοκαιριού του 1668 ο Οθωμανός περιηγητής και συγγραφέας Εβλιγιά Τσελεμπί στην περιήγησή του από Καλαμάτα-Λεοντάρι-Μυστρά, περνά από το Λογκανίκο και περιγράφει την κώμη και τα μνημεία της: «Το κάστρο του Λογκανίκου, πήρε το όνομά του από το Ρωμιό άπιστο που το ίδρυσε. Ο πύργος, πάνω στην πλαγιά του βουνού Σαχμπάζ (Ταΰγετος), είναι στραμμένος προς την ανατολή. Εδώ κρύβουν οι κάτοικοι της κάτω πόλης το έχει τους, για να το προφυλάξουν από τους άπιστους της Μάνης. Δεν υπάρχουν σπίτια ούτε οτιδήποτε άλλο μέσα στο κάστρο. Κάθε βράδυ πέντε οπλισμένοι φυλούν σκοπιά. Αν κάνουν οποιαδήποτε κίνηση οι άπιστοι της Μάνης, τότε αυτοί μπορούν να ειδοποιήσουν με φωτιές και τουφεκιές. Στα γύρω χωριά υπάρχουν πολλοί οπλισμένοι, έτοιμοι να προφυλάξουν την κωμόπολη του Λογκανίκου».